Inspireren in tijden van crisis
Gregory Porter is een man die met zijn stem in je hart neerdaalt, en een verhaal te vertellen heeft, dus ook je hoofd raakt. De ‘muzen’ uit de Griekse mythologie waren de godinnen van de kunst en wetenschap en stonden voor het woord inspiratie. In een hbo-opleiding die ik ooit volgde werd ons geleerd dat je met de ‘muzen’ mensen kunt inspireren en meer ruimte kunt geven om het persoonlijke leven te ontwikkelen door hen in aanraking te brengen met de muzen. Het begrip ‘muze’ wordt daarom gebruikt als een term voor het woord ‘inspiratiebron’. Dat is bij Porter (idem Tracey Chapman) zeker het geval en zijn muziek heeft enorm effect op mij, daar kan geen meditatie tegenop. Niet iedereen heeft ‘de luxe’ om in aanraking te komen met cultuur en kunstuitingen, terwijl het ons onderscheid van de dierenwereld al sinds de oudheid.
Voor mij is kunst en cultuur net zo belangrijk als voeding, vrijheid en gezondheid, en opent het je hart en je hoofd voor meer dan brood en water. De film van Ken Loach, Bread and Roses, met een dikke knipoog naar de feministe Helen Todd (en het gedicht wat James Oppenheim van haar woorden maakt) brengt dit in beeld. Er is meer dan hard werken en sloven, vormt de intentie van haar woorden, er is ook nog een andere dimensie aan ons bestaan die voor iedereen open zou moet kunnen staan. Daarom kwamen feministen voor Brood en Rozen op. Niet alleen brood op de plank maar ook leven in bredere zin, dat was hun doel.
Het is verbijsterend hoe nonchalant sommigen momenteel in onze Nederlandse maatschappij omgaan met de ‘muzen’ en zich uiten in social media over toneel, musea, film, muziek, kleinkunst en andere kunstuitingen gedurende COVID-19. Alsof het er niet toe doet, niet relevant is, te duur is en zeker niet zo belangrijk als zorg. Natuurlijk is zorg en onderwijs van levensbelang voor een gezonde democratie en maatschappij, net als vrijheid van meningsuiting en een betrouwbare overheid. Er vindt een veldslag plaats in ondernemingen op dit moment en we vrezen allemaal de aanstaande werkeloosheid. Iedereen heeft zorgen over de eigen gezondheid en de eigen welvaart, dat kan ook niet anders.
Toch is er ook altijd meer. Als je het interview in het Parool leest van 22 augustus met Gregory Porter dan ervaar je weer hoe je met de muze iets zwaars ook kunt vertalen naar iets positiefs. Zo draait hij zijn persoonlijke aangrijpende ervaringen met racisme, als ook het verlies van zijn broer aan COVID-19, om naar een positieve bijdrage aan Black Lives Matter (BLM) met zijn nieuwe cd ‘All Rise’. We willen ‘zwarten’ niet boven ‘witten’ plaatsen, we willen zwarten van de grond af tillen, vormt de strekking van zijn woorden in het interview. Hij uit zich niet in negatieve zin, maar vindt in de muzen de kracht om zich positief te uiten en daar raakt hij mij mee. Geraakt worden is een gave vanuit de ‘muzen’, welke we ook nu mogen koesteren. Prachtige initiatieven om met de 1,5 meter en andere regels toch kunst en cultuur naar ons te brengen, ook dat zijn dappere ondernemers, ook dat is van belang.
