Over chocola en werkdruk, over je recht zoeken en waar je het kunt vinden.
Teun van der Keuken probeerde ooit zichzelf strafbaar te laten stellen vanwege zijn chocoladeverslaving. Het is inmiddels algemeen bekend dat chocolade met slavenarbeid wordt geproduceerd. Als je een reep chocola koopt, schaf je dus iets aan wat op illegale wijze is gemaakt. Daarmee ben je strafbaar aan heling.
Van der Keukens creatieve manier om duurzaam produceren af te dwingen via de rechtspraak slaagde niet. Wel ontstond er door de publiciteit, vooral van het televisieprogramma De Keuringsdienst van Waarde, een golf van verontwaardiging. In één jaar tijd werd ongeveer 90% van de sinterklaas letters Fair Trade geproduceerd; een goeie stap op weg naar slaafvrije chocolade. Het nieuwe product Tony Chocolonely werd een hit en is niet meer uit de schappen weg te denken.
Denise Hupkens vindt dat haar ex-werkgever, de Stichting Confessioneel Onderwijs Leiden (SCOL), haar onbetaald werk liet doen; door de hoge werkdruk moest zij veel meer werken dan in haar contract stond. Hupkens stapte naar de rechter, maar haar eis werd niet gehonoreerd. Volgens de rechtbank heeft SCOL zich gehouden aan de cao, en daarmee was de kous af.
Wat is nu de kern van het probleem? Bij het vaststellen van de genoemde cao was de medezeggenschap betrokken en akkoord gegaan, zoals het hoort. Maar het onderwijs is ‘geparttimiseerd’; veel werknemers in het onderwijs zijn vrouw en werken parttime om zo zorg en arbeid te kunnen combineren. Maar daar is toch niets mis mee?
Toch wel. Een beetje extra werk doet minder zeer als je meer vrije tijd hebt. Met een fulltime baan wordt het een zware belasting van je vrije tijd, die je toch al hard nodig hebt om van je baan te herstellen. Wanneer de medezeggenschap bestaat uit een meerderheid van parttime medewerkers en uit ouders met hun eigen belangen en verlanglijstjes, dan is de het vraag of er serieus genoeg naar werkdruk en arbeidsomstandigheden wordt gekeken.
Teun van der Keuken had een tv programma en een concreet product wat symbool stond voor wat je als consument kunt bijdragen aan verandering. Maar wie is de consument van het onderwijs? Veel onderwijzers voelen zich onmachtig om het onderwerp goed voor het voetlicht te brengen en het onderwijs als een ontspannen werkplek op te eisen. Hun vakbond voelen ze niet als een steun in de rug. Hun werkgevers zitten met hun handen in het haar door budgettering en administratiedruk. Dat het anders kan is een feit, maar dat krijg je niet voor elkaar met nieuwe regels en juridische uitspraken. Wél door serieus met elkaar in gesprek te gaan. Echt durven kijken naar de bestaande situatie is een uitdaging, die de leukste werkplek in het onderwijs kan creëren. Uw eigen nieuwe product!
Als u die uitdaging aan durft, denken en werken we graag met u mee! info@incitamentum.com
