De Kaaskoppencultuur

Die lui zijn niet te vertrouwen! Over grote gevolgen van kleine gewoontes: kijk je iemand tijdens een gesprek recht aan, of sla je je ogen neer?

Wij Nederlanders geven graag een stevige handdruk, waarbij we onze gesprekspartner recht in de ogen kijken. Waarom eigenlijk? Omdat we kaasboeren zijn.

kaasmarkt

Taal en gewoontes zijn nauw verwant met de geschiedenis van een land, en in Nederland is veel terug te leiden tot onze rijke kaastraditie. Kaas – en andere zaken – werd verkocht op de markt. De prijs werd bepaald door middel van handjeklap, een soort horizontale high five.
De boer noemde een prijs en de kaashandelaar bood een tegenprijs. “Maar dit jaar was het zo droog ik heb ver met de koeien moeten lopen voor sappig gras, dus moet de kaas wat duurder zijn,” zegt de kaasboer. “Het beslaan van de paarden is in prijs gestegen, dus het vervoer is duurder, ik kan je niet teveel bieden, werpt de kaashandelaar tegen”. De uiteindelijke prijs werd bezegeld met een ferme handdruk. Niet te zacht, dan was je een watje. Niet te hard, want de kaashandelaar werkte iets minder hard met zijn handen dan de kaasboer. En: je keek elkaar in de ogen, als teken van vertrouwen. Tot slot werd de prijs met krijt vastgelegd op een pilaar; zo kon je altijd de laatste dagwaarde van de kaas zien en checken of je niet werd belazerd.

Die ferme handdruk en het elkaar recht in de ogen kijken beklonken een deal die was gebaseerd op fair onderhandelen en vertrouwen. Je wil in de toekomst immers ook nog kaas kunnen kopen en verkopen. De Surinamers die in de jaren zestig als eersten naar Nederland emigreerden, de slavengeschiedenis in hun rugzak, keken een Nederlandse werkgever niet aan bij hun sollicitatie. Kijken naar witte bazen en bazinnen werd immers afgestraft met buitengewoon akelige fysieke maatregelen. Ze werden niet aangenomen, want ze keken weg en gaven een slap handje. De conclusie van Nederlandse werkgevers: die lui zijn niet te vertrouwen.

Kleine vormen van miscommunicatie kunnen grote gevolgen hebben. Inmiddels worden onze samenleving en onze werkplek bevolkt door mensen met allerlei achtergronden. Achtergronden met kleine – het verschil tussen een Friese of Limburgse jeugd – of grote verschillen – tussen Syrië, Iran, Japan, Amerika of Lutjebroek. Je kunt het knopje van je eigen opvoeding niet zomaar uitzetten. Je kunt wel leren hoe je met zulke verschillende achtergronden elkaar in een Nederlandse setting kunt ontmoeten. Als je met elkaar wilt samenwerken moet je elkaar leren verstaan.

Geïnteresseerd? Kijk dan op onze site naar Cultural Challenge bij Organisatie Optimalisatie.

Scroll naar boven